Als schoolbesturen, scholen en netwerkpartners maken wij het onderwijs steeds passender en willen inclusiever (leren) denken en doen. Hoe organiseren wij het best passende onderwijs, liefst op de basisschool in de eigen buurt van een kind? En aan welke ambities werken wij vanuit ons ondersteuningsplan?
Onderwijsprofessionals
Missie en visie
Missie: ieder kind moet kunnen meedoen
In de Zaanstreek werken wij als schoolbesturen met kinderen, ouders, schoolteams en samenwerkingspartners aan thuisnabij, inclusiever onderwijs. Dit doen wij omdat ieder kind recht heeft op goed onderwijs en gelijke kansen verdient om mee te kunnen doen. Nu op school, ‘later’ als volwaardig burger in onze samenleving. Daar bereiden de scholen in ons samenwerkingsverband ieder kind zo goed mogelijk op voor.
Visie: inclusiever onderwijs draagt bij aan een inclusievere samenleving
Waaróm werken wij aan inclusiever onderwijs? Erbij horen is een van onze belangrijkste sociale behoeften als mens. Onze samenleving wordt rijker als ieders bijdrage telt en mee kunnen doen, sociaal, maatschappelijk en op de arbeidsmarkt.
Dit meedoen kun je leren op school, in je eigen omgeving. Daar ontmoeten kinderen die later onze samenleving vormgeven, elkaar. Zij kunnen leren uitgaan van verschillen en ontdekken dat iedereen met eigen unieke kwaliteiten kan bijdragen aan activiteiten. Zo wordt insluiten de norm en hopen we dat de kinderen die nu naar school gaan, later zelf uitdragen dat iedereen erg mag zijn en gelijkwaardig mee kan doen. Zodat onze samenleving inclusiever wordt.
Ondersteuningsplan
In de Zaanstreek streven we ernaar dat maximaal 1 procent van alle kinderen in de regio naar het speciaal (basis)onderwijs hoeft te gaan. Ook willen we in onze regio géén thuiszitters. En kinderen die een ontheffing hebben van leerplicht, willen we naar onderwijs helpen, ook als dit groei van het speciaal (basis)onderwijs betekent. Deze doelen staan in het ondersteuningsplan dat de samenwerkende schoolbesturen samen hebben gemaakt.
We werken aan een programma met vijf programmalijnen:
1. inclusiever (leren) denken en doen
2. onderwijs passender maken
3. samen leren, samen werken, samen scholen
4. doelmatig organiseren, vrolijk verantwoorden
5. doorgaande projecten en arrangementen
Ieder kind passende ondersteuning
Niet een kind hoeft zich aan te passen, als onderwijsprofessional stem je het onderwijsaanbod, de begeleiding, hulpmiddelen en de leeromgeving af op wat een kind nodig heeft voor zijn ontwikkeling.
Met jouw team werk je hiervoor samen met ouders, jeugdteams en andere samenwerkingspartners. In ons samenwerkingsverband zorgen wij er samen voor dat ieder kind zich – liefst in de eigen buurt – goed kan ontwikkelen. Welke ondersteuning bieden wij daarvoor en hoe organiseren wij dat?
Zorgplicht
Schoolbesturen hebben zorgplicht. Dit betekent voor jouw school dat als een kind wordt aangemeld, moet zorgen voor passend onderwijs. Dat kan op jouw school zelf zijn, of op een andere, meer passende school. Samen zijn alle schoolbesturen in ons samenwerkingsverband verantwoordelijk voor álle kinderen in ons samenwerkingsverband.
Dekkend netwerk
Het samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor een ‘dekkend netwerk’. Dit betekent dat we ieder kind in de regio – zo thuisnabij mogelijk – kunnen bieden wat het nodig heeft. Schoolbesturen zijn er verantwoordelijk voor dat de expertise beschikbaar is of komt die basisscholen nodig hebben om hun leerlingen optimaal te ondersteunen.
Samenwerking met jeugdhulp
De schoolmaatschappelijk werker in jouw school is onderdeel van jouw team en is de schakel met het jeugdteam. Het jeugdteam kan een kind, ouders en ook jouw team helpen bij ondersteuningsvragen op het gebied van de sociaal-emotionele ontwikkeling, gedrag, een verstandelijke beperking, opvoeding, of een combinatie daarvan. Ook als sprake is van kindermishandeling of huiselijk geweld, is het jeugdteam paraat.
Expertisecentra ondersteunen scholen
Twee expertisecentra in de Zaanstreek ondersteunen scholen bij het organiseren van extra ondersteuning: Dienstencentrum Zaan Primair en Agora Support Passend Onderwijs.
Voor elke school van Zaan Primair, Opspoor, De Werf, Eigen Wijs en de Vrije school is er een schoolondersteuner beschikbaar van Dienstencentrum Zaan Primair, voor de scholen van Agora en De Horizon en Elif zijn specialisten beschikbaar van Agora Support.
Is méér nodig, dan zoeken we verbinding met andere deskundigen. Dit gebeurt bijvoorbeeld op het gebied van epilepsie. Voor kinderen die slechtziend of blind zijn, kun je als onderwijsprofessional een beroep doen op Visio, voor kinderen die kampen met spraaktaalproblemen op Kentalis.
Parels in de Zaan
Samenwerken aan een sterke basis voor elk kind van 2,5 tot 5 jaar
De capaciteit van het gespecialiseerd onderwijs staat momenteel zwaar onder druk. De afgelopen jaren hebben we een explosieve groei gezien in het aantal verwijzingen, waardoor de maximale capaciteit in de Zaanstreek is bereikt.
Op 7 november vond de tweede POINT-bijeenkomst van het schooljaar plaats. We hadden weer een veelzijdig programma.
POINT-Zaanstreek
POINT staat voor Passend Onderwijs voor Ieder Nieuw Talent. Daar zijn we in de Zaanstreek volop mee bezig in POINT-Zaanstreek: een werkplaats voor onderwijsonderzoek.
Onderwijsprofessionals van verschillende scholen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs werken samen met onderzoekers en een pabodocent om het onderwijs te verbeteren – in het bijzonder dat aan (hoog)begaafde leerlingen.
Leerkrachten die meedoen, zetten zelf een praktijkonderzoek op over (hoog)begaafdheid en er wordt ook wetenschappelijk onderzoek gedaan. Zo verzamelen we samen steeds meer kennis die we delen met alle scholen.
POINT deelt ook wetenschappelijke publicaties, praktijkartikelen, factsheets en materiaalbeschrijvingen van materialen die je kunt inzetten voor (hoog)begaafde kinderen.
Op 7 november vond de tweede POINT-bijeenkomst van het schooljaar plaats. We hadden weer een veelzijdig programma.
De peuter-kleuterspecialist
Overname dienstverlening Peuter IB
Een belangrijke wijziging in de dienstverlening Peuter IB die voorheen werd uitgevoerd door de GGD. Per 1 januari 2025 is deze dienstverlening ondergebracht bij ons Samenwerkingsverband.
Achtergrond en besluitvorming
De dienstverlening Peuter IB past niet langer binnen de kerntaken van de GGD. De gemeente Zaanstad heeft, na het onderzoeken van diverse scenario’s, besloten dat de dienstverlening door het SWV zal worden uitgevoerd.
Continuïteit en toekomstvisie
De schoolbesturen van het SWV zien deze overgang als een uitstekende kans om de doorgaande lijn in de ontwikkeling van peuters en hun overgang naar het onderwijs te versterken. Het SWV zal de dienstverlening voortzetten en doorlopend professionaliseren. Daarnaast wil het SWV, in samenspraak met de peuterspeelzalen en scholen onderzoeken hoe de dienstverlening nog effectiever en efficiënter kan worden ingezet.
Wat doet de Peuter-Kleuterspecialist?
Onze specialisten bieden begeleiding, advies en ondersteuning bij:
Professionals ondersteunen:
- Het geven van informatie en coaching aan leerkrachten en pedagogisch
medewerkers op de werkvloer over belangrijke aspecten rond het (zeer) jonge kind. - Signaleren van ontwikkelingsbehoeften en inzetten van passende interventies.
- Praktische begeleiding tijdens het werk (coaching on the job).
De ontwikkeling van kinderen optimaliseren:
- Advies en strategieën om taal-, motorische en sociaal-emotionele ontwikkeling te stimuleren.
- Individueel of in een kleine setting ondersteuning bieden voor kinderen met specifieke behoeften een kansrijke start op school te bieden.
- Onderzoek naar ondersteuningsbehoeften en een passende setting.
Ouders betrekken:
- Oudergesprekken, bijeenkomsten en advies om de ontwikkeling thuis te
bevorderen. - Samenwerken aan de beste ontwikkeling van elk kind.
Een soepele overgang waarborgen:
- Afstemming tussen kinderopvang, peuterspeelzaal en basisschool.
- Samenwerking met externe specialisten zoals logopedisten en jeugdartsen.
Bijdragen aan inclusief onderwijs:
- Stimuleren van gelijke kansen in een inclusieve leeromgeving.
- Signaleren van knelpunten en bieden van maatwerkoplossingen.
- Creëren van een veilige, stimulerende omgeving voor groei en ontwikkeling.
Samenwerken aan een sterke basis voor elk kind van 2,5 tot 5 jaar
Aanvullend aanbod
Het PO-adviesteam
Ondanks alle inspanningen die vanuit de school worden geleverd, lukt het soms niet om de stagnatie in de ontwikkeling van een leerling met complexe problematiek op te heffen. Op dat moment kunt u denken aan een aanmelding bij het PO-Adviesteam.
Als het bieden van passend onderwijs uitdagend is, denken wij samen mee!
Het PO-Adviesteam heeft specialistische kennis op het gebied van omgaan met (vermoedens van) psychiatrische problematiek bij leerlingen en ouders in combinatie met het vormgeven van het onderwijs. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan angst, trauma, autisme, adhd, gedrags- en hechtingsproblemen. Tijdens het kortdurende PO-Adviesteam – traject ligt de focus op het in kaart brengen van de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften: wat hebben deze leerling, deze leraar en de ouders nodig (op het gebied van vaardigheden, kennis en attitude) om de stagnatie in het onderwijs op te heffen? Het PO-Adviesteam is snel inzetbaar en werkt outreachend (gesprekken en/of observaties vinden op school plaats). Samen met de school en ouders wordt bekeken op welke manier de leerling het beste ondersteund kan worden.
Ondersteuning aan (langdurig) zieke leerlingen
Gemiddeld zitten er in iedere schoolklas drie leerlingen met een chronische aandoening, zoals bijvoorbeeld astma, epilepsie, ernstige hoofdpijn, diabetes.
Er zijn leerlingen die tijdelijk een ernstige ziekte hebben, zoals kanker. Een deel van deze leerlingen vindt zonder veel extra ondersteuning goed hun weg op school. Een ander deel van deze leerlingen heeft extra ondersteuning nodig, zoals bijvoorbeeld een aangepast lesprogramma, thuisonderwijs, begeleiding bij plannen van toetsen. Voor zieke leerlingen zijn de school en het samenwerkingsverband passend onderwijs verantwoordelijk voor het bieden van die onderwijsondersteuning.
Binnen ons samenwerkingsverband bestaat er sinds enige jaren een werkgroep LZK, waarin specialisten passendonderwijs van Agora Support en Zaan Primair, samen met de consulent onderwijsondersteuning zieke leerlingen vanuit Ziezon, zicht houden op en kennis delen omtrent de langdurig zieke leerlingen. Scholen die verbonden zijn aan het dienstencentrum van Zaan Primair en Agora Support kunnen een beroep doen op deze werkgroep. Het is een klankbord voor de scholen in hun zoektocht naar passend onderwijs voor deze kwetsbare leerlingen.
Het doel van de werkgroep:
- Informatiebron voor scholen en wegwijzer binnen het netwerk van deskundigen, zoals
-
- Revalidatieteam ZMC
- Heliomare
- Ergotherapeuten / kinderfysiotherapeute
- Educatieve voorzieningen in de universitaire ziekenhuizen
- Ondersteuning, advisering in het creëren van een passende leeromgeving, kijkend naar de mogelijkheden.
- Scholen ondersteunen bij het maken van een risicoanalyse en het vastleggen van de afspraken die hierin gemaakt zijn.
- Zorgen voor een sluitende overdracht van de bovenschoolse ondersteuning, van de consulent naar de specialist passend onderwijs.
- Casussen worden bij afronding door de consulent OZL met toestemming van ouders doorgesproken. Indien wenselijk worden leerlingen in de werkgroep gevolgd.
- Zicht houden op de LZK leerlingen in de Zaanstreek; scholen / ervaring delen, desgewenst scholen met elkaar in contact brengen.
- Op de hoogte blijven en delen van nieuwe ontwikkelingen t.b.v. de langdurig zieke leerlingen.
Doordat we een goed beeld houden op de zieke leerlingen binnen ons samenwerkingsverband en de kennis en ervaring met elkaar kunnen delen, zorgen we ervoor dat deze kwetsbare groep zorgen we zo optimaal mogelijk wordt ondersteund’
De werkgroep bestaat uit:
Inez Molenaar
Consulent onderwijsondersteuning zieke leerlingen, Het ABC
imolenaar@hetabc.nl
Lilian Leuvelink,
Orthopedagoog Agora/ TLV gespreksvoorzitter SWV PO Zaanstreek
lilian.leuvelink@agora.nu
06- 44 51 83 11
Frank Molenaar,
Specialist passend onderwijs Zaan Primair
f.molenaar@zaanprimair.nl
06-10529877
Wilt u meer informatie over de werkgroep of wilt u weten wat wij voor u kunnen betekenen, neem dan contact met ons op.
Voor informatie over de onderwijsondersteuning aan zieke leerlingen en brochures over verschillende ziektebeelden:
Meepraten over passend onderwijs
In de OPR denken ouders en medewerkers mee over passend onderwijs.