Landelijk onderzoek naar hoe deze trend te keren

Het Instituut voor Inclusief Onderwijs (IvIO) onderzoekt waarom sommige kinderen direct instromen in het speciaal onderwijs. Deze zogenoemde onderinstroom roept vragen op: wat zijn de oorzaken? Welke afwegingen maken ouders en professionals? En wat is er nodig om kinderen een betere start in het regulier onderwijs te geven?

Het doel? Beter te begrijpen waarom deze onderinstroom groeit – én om oplossingen te vinden die het mogelijk maken dat meer kinderen starten in het regulier onderwijs, met passende ondersteuning.

SWV PO Zaanstreek is een van de deelnemende regio’s aan dit landelijk onderzoek. Het onderzoek is gestart in maart 2025 en de uitkomsten worden medio 2026 verwacht. Ons samenwerkingsverband heeft het streven om per juli 2025 deel te nemen.

De werkwijze van het IvIO

Het IvIO verzamelt gegevens, spreekt met ouders en professionals en analyseert dossiers van leerlingen die direct in het speciaal onderwijs zijn gestart. Leerling dossiers die in aanmerking komen voor gebruik als data voor het onderzoek betreffen:

• Dossiers waarbij een kind vanuit reguliere voorschoolse setting is doorgestroomd naar gespecialiseerd onderwijs;
• Dossiers waarbij een kind vanuit gespecialiseerde voorschoolse setting is doorgestroomd naar het gespecialiseerd onderwijs;
• Dossiers waarbij een leerling kort na de start van regulier onderwijs is verwezen naar gespecialiseerd onderwijs;
• Dossiers van leerlingen die in beeld zijn (geweest) bij het samenwerkingsverband waar sprake is van een ontheffing.

De onderzoekers krijgen alleen toegang tot de informatie die nodig zijn voor het onderzoek, bijvoorbeeld informatie over de aanmeldprocedures, de keuzes die worden gemaakt en hoe onderwijs en jeugdhulp samenwerken. Deze informatie is zo veel als mogelijk geanonimiseerd. Het onderzoek zelf is volledig geanonimiseerd: dit betekent dat in het onderzoeksrapportage geen persoonsgegevens worden vermeld.

Voor SWV PO Zaanstreek is dit onderzoek een kans om scherper in beeld te krijgen wat er speelt in onze regio. Wat doen we al goed? Wat kan beter? En hoe kunnen we – samen met ouders, professionals en andere partners – werken aan een inclusiever onderwijssysteem?

Mocht u meer informatie willen over dit onderzoek neem dan contact met ons op per mail (zie hieronder). Indien u niet wilt dat de informatie rondom uw kind wordt betrokken bij het onderzoek, geef dit dan uiterlijk 10 juli door aan secretariaat@swvpozaanstreek.nl